Innovatieve digitale bedrijven kunnen onze economie 17 miljard opleveren
België staat op een kruispunt in de digitale economie. Volgens een nieuwe studie van Implement Consulting Group in opdracht van Google, kan ons land tot 100.000 hoogwaardige banen en bijna 17 miljard euro extra economische waarde per jaar creëren – mits we erin slagen innovatieve digitale bedrijven te laten groeien en AI volop te benutten. (Dimitri Dewever)
Ons land telt momenteel zo’n 2.100 innovatieve digitale ondernemingen, goed voor 60.000 jobs – ongeveer 2% van de private werkgelegenheid. Van kleine start-ups tot grotere scale-ups zoals TechWolf, Accountable, Deliverect en Galapagos: deze bedrijven betalen gemiddeld 60% hogere lonen en zijn 48% productiever dan de doorsnee Belgische onderneming.
“Deze bedrijven zijn de motor van innovatie”, zegt Stephanie Lap-Peels, Communications Manager bij Google Benelux. “Ze zorgen voor technologische vernieuwing, creëren kwaliteitsvolle jobs en verhogen de productiviteit in de hele economie.” Sinds 2017 zorgden ze voor 10% van alle nieuwe jobs in de private sector, goed voor 25.000 extra werkplekken. “Innovatieve digitale bedrijven die generatieve AI slim inzetten, spelen een sleutelrol in de toekomstige groei van België”, stelt het rapport.
AI als hefboom
Volgens Tom De Block, Country Manager bij Google België & Luxemburg, kan AI het BBP van België met 9% laten stijgen. Het merendeel van de innovatieve digitale bedrijven gebruikt inmiddels generatieve AI, vooral voor productontwikkeling, marketing en dataverwerking. Daarmee lopen ze traditionelere sectoren ver voor. Start-ups zoals AxonJay ontwikkelen zelfs eigen AI-assistenten die wereldwijd inzetbaar zijn.
AI biedt bovendien kansen ver buiten de technologiesector: van gezondheidszorg en biotech tot transport, energie en veiligheid. Zo verhoogt deze technologie niet alleen de productiviteit, maar helpt ze ook maatschappelijke uitdagingen op te lossen. “80% van de Belgische innovatieve digitale bedrijven gebruikt vandaag generatieve AI”, benadrukt Stephanie Lap-Peels.
Achterstand in investeringen
Toch loopt België achter. Terwijl er wereldwijd in 2024 zo’n 44 miljard euro durfkapitaal werd geïnvesteerd in generatieve AI, vloeide daarvan amper 9% naar Europa – en geen cent naar België. Onze buurlanden Frankrijk en Duitsland slagen er wel in om aanzienlijke bedragen aan te trekken.
Ook qua unicorns – start-ups met een waarde van meer dan 1 miljard dollar – scoort België matig. Sinds 2000 kwamen er slechts zeven uit ons land, waarvan er twee naar het buitenland verhuisden. Ter vergelijking: Nederland telt er elf, Zweden zelfs 31. “Het ondersteunen en opschalen van deze bedrijven kan meer dan 100.000 extra jobs opleveren en versterkt de concurrentiepositie van België”, zegt Stephanie Lap-Peels.
Knelpunten en oplossingen
Het rapport identificeert vijf cruciale domeinen waar België en Europa best extra op inzetten: talent, kapitaal, technologie, regelgeving en R&D. Op het gebied van talent is het belangrijk om het STEM-onderwijs (Science, Technology, Engineering, Mathematics) te versterken, meer opleidingsprogramma’s en bijscholing aan te bieden, en aantrekkelijke carrièremogelijkheden te creëren om gespecialiseerd personeel aan te trekken en te behouden. Voor kapitaal kan Europa werken aan een meer geïntegreerde risicokapitaalmarkt en het stimuleren van investeringsbereidheid door subsidies, garanties of fiscale voordelen.
België scoort op de AI Infrastructure Index 20 op 100, net onder het EU-gemiddelde van 22. Die index meet hoe goed een land is uitgerust voor AI-toepassingen, zoals datacenters, rekencapaciteit, cloudservices en digitale netwerken. Een score van 20 betekent dat België slechts een vijfde van de ideale infrastructuur heeft. “Op technologisch vlak is uitbreiding van de digitale infrastructuur nodig”, zegt Stephanie Lap-Peels. “Bijvoorbeeld door meer datacenters, cloud- en rekencapaciteit beschikbaar te stellen.
Wat regelgeving betreft, zou vereenvoudiging en harmonisatie van wetten en procedures het voor kleinere bedrijven makkelijker maken om te opereren en te groeien.” Tot slot kan onderzoek en ontwikkeling versneld worden door bredere toepassing van AI, het ondersteunen van samenwerkingsprojecten tussen bedrijven en kennisinstellingen, en het verhogen van investeringen in R&D-projecten.
Kans of gemiste kans?
“Om bij de wereldtop zoals de Verenigde Staten, het Verenigd Koninkrijk en Zwitserland aansluiting te vinden, heeft België meer innovatieve digitale bedrijven nodig”, zegt Tom De Block. “Meer financiering is cruciaal om de kansen die AI biedt ten volle te benutten. We moeten de innovatieve digitale bedrijven zien én ondersteunen als de katalysator voor de verdere verspreiding van generatieve AI naar de rest van de economie.”
“AI is de vierde industriële revolutie”, verklaart Stephanie Lap-Peels. “België moet de kansen grijpen die AI biedt om de concurrentiepositie te versterken, en niet dezelfde fouten maken als bij de e-commercegolf – een boot die grotendeels gemist werd. Het aantrekken van meer durfkapitaal is essentieel om innovatieve bedrijven op te schalen.”
Voormalig ECB-president Mario Draghi waarschuwt in het rapport dat Europa zich niet opnieuw mag laten vastzetten in “middelmatige technologieën van de vorige eeuw”. België moet durven investeren in mensen, kapitaal en infrastructuur, anders dreigen talent en kapitaal naar het buitenland te verdwijnen – en mist ons land opnieuw een technologische revolutie.