Consultants doen productiviteit stijgen, ook bij goed draaiende bedrijven
Bedrijven die strategische consultants inschakelen, boeken in de vijf jaar nadien een gemiddelde productiviteitsstijging van 3,6%. Die winst komt niet alleen aandeelhouders ten goede, maar vertaalt zich ook in hogere lonen voor werknemers. Dat blijkt uit een grootschalige studie op basis van Belgische bedrijfsgegevens, uitgevoerd door economen van Princeton, Berkeley en de Nationale Bank van België.
De onderzoekers analyseerden twee decennia aan Belgische bedrijfsgegevens en vergeleken bedrijven die tijdelijk beroep deden op strategie- en managementconsultants met gelijkaardige bedrijven die dat niet deden. Wie een consultant inschakelt, ziet zijn productiviteit volgens het onderzoek op langere termijn stijgen. Die toename komt grotendeels voort uit een efficiëntere inzet van personeel. Bedrijven realiseren hun omzet met iets minder werknemers, maar verhogen tegelijk het gemiddelde loon met 2,7%.
De productiviteitsgroei blijkt geen exclusief voordeel voor noodlijdende bedrijven. Ook ondernemingen die vooraf al sterk presteerden, plukken de vruchten van externe expertise. Volgens de studie werkt het inschakelen van consultants als een katalysator voor verbetertrajecten, ook bij bedrijven die hun groeipotentieel al redelijk benutten. Bij zwakkere bedrijven is de productiewinst doorgaans iets groter. Een andere vaststelling is dat de hogere productiviteit niet gepaard gaat met een sterke toename van uitbesteding of tijdelijke arbeid. De bedrijven maken wel wat meer gebruik van externe diensten zoals IT of marketing, maar zonder structurele verschuiving richting outsourcing. De vrees dat consultants vooral zouden leiden tot herstructureringen of besparingen, vindt dus geen stevige onderbouwing in de cijfers.
De onderzoekers merken op dat de winst die bedrijven uit consultancy halen, niet uitsluitend naar aandeelhouders vloeit. Integendeel, ze vertaalt zich aantoonbaar in een stijging van het loon van de overblijvende medewerkers. Zo dragen consultants met andere woorden bij aan een bredere verdeling van de productiviteitswinst.
Het belangrijkste minpunt: hoewel het effect op bedrijfsniveau duidelijk is, blijven de precieze mechanismen waarmee consultants hun impact realiseren onduidelijk. De studie laat ook in het midden of de meerwaarde opweegt tegen de soms forse consultancyfacturen. Dat opent de deur naar verder onderzoek, onder meer naar de rol van consultancy in kennisoverdracht en change management.
Lees meer